Czy podczas porodu trzeba przeć? Parcie sterowane czy spontaniczne?

Poród drogami natury jest przedstawiany w filmach jako wielki wysiłek. Na sali porodowej wszyscy zachęcają rodzącą, aby parła, a bohatera napina się zwykle z całych sił i krzyczy. Tymczasem wcale nie wykluczone, że Twój poród będzie cichy, spokojny i nie będziesz musiała przeć na zawołanie. Zaintrygowana? Czytaj dalej i dowiedz się, jak tego dokonać!

Ciało kobiety doskonale wie, co robić podczas porodu, a w powodzeniu całego przedsięwzięcia pomaga kaskada hormonów, które uwalniają się podczas akcji porodowej oraz wrodzony instynkt. Niestety instynkt może być stłumiony przez strach, odczuwanie zagrożenia, brak poczucia sprawczości i brak zaufania do samej siebie. Przez lata rodzącym zabraniano jeść, pić, rodzić w wybranej pozycji, a rzadkością było towarzystwo bliskich osób. Pozycję porodową wymuszano, a wszystkiemu towarzyszył brak intymności, zawstydzanie czy nawet ośmieszanie ciężarnej. Takie traktowanie rodzących kobiet prowadziło do wielu powikłań i utrwalenia stereotypu porodu jako przeżycia trudnego, bolesnego i niebezpiecznego. Doświadczenia naszych matek i babć są obciążające również dla naszego pokolenia. Stąd rosnący odsetek ciąż rozwiązywanych przez cesarskie cięcia wciąż rośnie. Zbliżamy się do sytuacji, w której już co druga ciąża kończy się operacją.

Dobry poród – co to znaczy?

Na szczęście rośnie również świadomość na temat porodu naturalnego. Coraz popularniejsze są porody rodzinne, domy narodzin czy porody domowe. Coraz więcej mówi się o kaskadzie interwencji medycznych, pozycjach wertykalnych oraz o tym, aby przestrzegać planu porodu. A to właśnie spokój, poczucie bezpieczeństwa i duża swoboda ciężarnej jest najlepszym sposobem na piękny poród, który będzie niezapomnianym przeżyciem i przebiegnie bez komplikacji. Po udanym porodzie kobieta szybciej dochodzi do siebie, ma większe szanse na udane karmienie piersią. Po dobrym porodzie ryzyko wystąpienia depresji poporodowej jest zdecydowanie mniejsze. To właśnie złe doświadczenia podczas porodu w szpitalu są jedną z najczęstszych przyczyn depresji poporodowej.

Parcie podczas porodu – czy jest konieczne?

Aby dziecko mogło się urodzić, musi dojść do pełnego rozwarcia szyjki macicy. Dziecko na skutek skurczów schodzi nisko i napiera główką na szyjkę, która (w przypadku gotowości ciała do porodu) robi się coraz bardziej miękka, elastyczna i rozwiera się. Dziecko schodzi do kanału rodnego i przyjmuje odpowiednią pozycję. Gdy nadchodzi czas pojawiają się skurcze parte. Odczuwane są jako silne napieranie dziecka na krocze i bezwolne parcie (może być odczuwalne także w okolicach zwieraczy). Nawet gdyby kobieta nie parła z własnej woli, to skurcze parte potrafiłyby wypchnąć dziecko na zewnątrz. Dzieje się to powoli, dziecko posuwa się naprzód i delikatnie cofa, aby tkanki krocza rozciągały się i mogły zaadaptować się i przygotować na wyjście dziecka. Przyjściu noworodka na świat sprzyja grawitacja. Jeśli kobieta przyjmie pozycję pionową, w której grawitacja będzie wspomagała poród – istnieje duża szansa na uniknięcie obrażeń krocza i innych powikłań. Niestety pozycja na plecach, z nogami w górze powoduje, że dziecko ma pod górkę, parcie trwa długo, tkanki krocza puchną i poród staje się trudniejszy. Dlatego najlepsze pozycje do porodu to pozycja stojąca, siedząca, na klęczkach, na czworaka, ewentualnie leżenie na boku, gdzie głowa jest wyżej.

Pozycje wertykalne podczas porodu:

• na stojąco
• na klęczkach z ramionami opartymi o łóżko
• na siedząco (krzesełko porodowe)
• na czworaka

Jak przeć podczas porodu?

To kobieta wie najlepiej, kiedy czuje skurcze parte (o ile nie jest zbyt mocno znieczulona znieczuleniem zewnątrzoponowym) i to ona powinna decydować czy wspomagać te skurcze czy wystarczy im nie przeszkadzać. Stąd podczas fizjologicznego porodu (bez powikłań) nie powinno się sterować parciem rodzącej, ale wspomóc ją w samodzielnym rozpoznaniu rytmu skurczów. Doświadczone położne polecają podczas skurczy partych wydychać powietrze (krótko nabierać i długo wydychać tyle razy, ile potrzeba) aby rozluźnić wszystkie mięśnie, również te znajdujące się w miednicy mniejszej. Silne parcie może wręcz prowadzić do zacisku tych mięśni. Podobny efekt powoduje zaciskanie szczęki w celu tłumienia krzyku. Niskie dźwięki wydawane przy otwartych ustach pozwalają całemu ciału poddać się rozluźnieniu. To zjawisko znają śpiewacy operowi, a tak rzadko wspominają o nim lekarze położnicy!

Jak ułatwić sobie poród?

Co wspomaga dobry przebieg porodu? Poczucie intymności i bezpieczeństwa a także bliskość i wsparcie najbliższych. Stres i adrenalina mogą zakłócić naturalną porodowy wyrzut hormonów. W końcu niektóre samice zwierząt potrafią wstrzymać poród do czasu znalezienia bezpiecznej kryjówki. Kobieta może nawet nie zdawać sobie sprawy, że to właśnie otoczenie i sposób w jaki jest traktowana powoduje brak postępu porodu. Dlatego ulubiona muzyka czy przygaszone światło to nie fanaberie, ale rzeczy, które realnie mogą pomóc urodzić. Podobnie działa woda, która czyni poród łagodniejszym, mniej bolesnym, zwiększa elastyczność tkanek. W porodzie pomaga także masaż, swoboda i możliwość jedzenia i picia do woli.